خنکدار, ایرج, گلدوزیان, دکتر ایرج. (1396). ارتکاب قتل به ادعای مهدورالدم بودن مقتول در سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران. علوم اجتماعی, 11(ویژه نامه پیشگیری از جرم و حقوق), 345-356.
ایرج خنکدار; دکتر ایرج گلدوزیان. "ارتکاب قتل به ادعای مهدورالدم بودن مقتول در سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران". علوم اجتماعی, 11, ویژه نامه پیشگیری از جرم و حقوق, 1396, 345-356.
خنکدار, ایرج, گلدوزیان, دکتر ایرج. (1396). 'ارتکاب قتل به ادعای مهدورالدم بودن مقتول در سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران', علوم اجتماعی, 11(ویژه نامه پیشگیری از جرم و حقوق), pp. 345-356.
خنکدار, ایرج, گلدوزیان, دکتر ایرج. ارتکاب قتل به ادعای مهدورالدم بودن مقتول در سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران. علوم اجتماعی, 1396; 11(ویژه نامه پیشگیری از جرم و حقوق): 345-356.
ارتکاب قتل به ادعای مهدورالدم بودن مقتول در سیاست جنایی تقنینی و قضایی ایران
1دانشجوی دکتری تخصصی حقوق کیفری و جرمشناسی، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، گیلان، ایران.
2استاد دانشگاه تهران و استاد مدعو حقوق کیفری و جرمشناسی، واحد لاهیجان، دانشگاه آزاد اسلامی، گیلان، ایران.
تاریخ دریافت: 27 اسفند 1396،
تاریخ پذیرش: 28 اسفند 1396
چکیده
ﺗﺸﺨﻴﺺ و شناخت ﻣﻬﺪﻭﺭﺍﻟﺪﻡ ﻳﺎ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻗﺼﺎﺹ ﺑﻮﺩﻥ ﻳﻚ ﺍﻣﺮ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺁﮔﺎﻫﻲﻫﺎﻱ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﻭ ﺗﺠﺎﺭﺏ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ دارد. ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻛﻴﻔﺮﻱ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﻗﺎﺿﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﺟﺮﺍﻳﻤﻲ ﺑﺎ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺍﻋﺪﺍﻡ، ﻗﺼﺎﺹ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﻫﺎست؛ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﻋﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻬﺪﻭﺭﺍﻟﺪﻡ ﻳﻚ امر کاملاً قابل پیش بینی است. قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 اشکالات قوانین سابق را رفع کرده است؛ الف. مواردی از جنایت که مجازات آن قصاص نیست به شکل متفرق و پراکنده در مواد قانونی آمده بود؛ این نقیصه در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 مرتفع شده است و این موارد به شکل یکجا در ماده 302 آمده است. ب. نفی قصاص در موارد خاص آن حتی ناصواب در باب دفاع، مختص به قتل و قصاص نفس شده بود که ناصواب و بدون وجه بود؛ در قانون مصوب 1392 این اشکال نیز مرتفع شده و علاوه بر قتل، همه موارد کمتر از قتل نیز که به دلیل بزهکاری خاص مجرم، موجب هدر بودن عضو میشود و حق قصاص ندارد، با عنوان روشن و صریح؛ مورد استثناء قرار گرفته است. پ. در قوانین سابق برای مرتکبی که به شکل خودسرانه اقدام به قتل کسی میکرد که به دلیل جرم حدی یا جنایت، مستحق قتل بوده مجازاتی پیش بینی نشده بود و این امر میتوانست موجب حرج و مرج شود